ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ
ΟΡΙΣΜΟΣ

Με την αυστηρή (ανατομική) έννοια του όρου, η σπονδυλική στήλη (spine ή vertebral column) είναι ένα σύνολο από οστά (κόκκαλα), κάθε ένα από τα οποία ονομάζεται σπόνδυλος (vertebra). 
Στην πράξη όμως, με τον όρο αυτό, εννοούμε και το εσωτερικό της σπονδυλικής στήλης (δηλ. το νωτιαίο μυελό με την αρχή των νεύρων) αλλά και το εξωτερικό της μέρος (δηλ. τους μύες και συνδέσμους). 



Εικόνα 1 : Ένας οσφυϊκός σπόνδυλος. Στο δεξιό τμήμα της εικόνας φαίνεται η εντομή (σαν άνοιγμα) από όπου εξέρχεται το αντίστοιχο νεύρο. 

Αριθμός και σχήμα των σπονδύλων 

Οι σπόνδυλοι είναι 33. Σε γενικές γραμμές οι σπόνδυλοι έχουν ένα πρόσθιο τμήμα που είναι συμπαγές και λέγεται σώμα (vertebral body) και ένα οπίσθιο τμήμα που λέγεται πέταλο (lamina). Η αφαίρεση του πετάλου είναι η χειρουργική επέμβαση που ονομάζεται πεταλεκτομή. Το πέταλο έχει πολλές προεξοχές (σαν αγκάθια) – κάθε μια λέγεται απόφυση (process). Για παράδειγμα, οι ακανθώδεις αποφύσεις (spinal processes) είναι οι «κόμποι» που ψηλαφάμε στην πλάτη μας, από τον αυχένα μέχρι τη μέση. 
Ανάμεσα στο σώμα και το πέταλο του σπονδύλου, υπάρχει ένα κενό (μια τρύπα). Καθώς ενώνονται οι σπόνδυλοι, ο ένας πάνω στον άλλον σχηματίζεται ένας σωλήνας από αυτά τα «κενά», που έχει ανοίγματα στο πλάι. Ο σωλήνας αυτός λέγεται σπονδυλικός σωλήνας (spinal canal) και μέσα σε αυτόν βρίσκεται προστατευμένος ο νωτιαίος μυελός (spinal cord). Από τα ανοίγματα στο πλάι βγαίνουν τα νεύρα που πηγαίνουν στα χέρια και στα πόδια. 



1. ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΜΟΙΡΑ ή αυχένας (γράφεται και Α.Μ.Σ.Σ. δηλ. αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης) από τη βάση του κεφαλιού μέχρι τον προέχοντα σπόνδυλο δηλ. το οστό που ψηλαφάμε στο πίσω μέρος του λαιμού όταν σκύβουμε το κεφάλι μας. Περιλαμβάνει 7 σπονδύλους.

2. ΘΩΡΑΚΙΚΗ ΜΟΙΡΑ (γράφεται και Θ.Μ.Σ.Σ. δηλ. θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης) από τον προέχοντα σπόνδυλο μέχρι την αρχή της μέσης. Περιλαμβάνει 12 σπονδύλους.

3. ΟΣΦΥΙΚΗ ΜΟΙΡΑ ή μέση (γράφεται και Ο.Μ.Σ.Σ. δηλ. οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης) από το τέλος της θωρακικής μοίρας μέχρι την αρχή του ιερού οστού. Περιλαμβάνει 5 σπονδύλους.

4. ΙΕΡΗ ΜΟΙΡΑ . Περιλαμβάνει 5 σπονδύλους ενωμένους μεταξύ τους, που αποτελούν το ιερό οστό.

5. ΚΟΚΚΥΓΙΚΗ ΜΟΙΡΑ. Περιλαμβάνει 4 πολύ μικρούς σπονδύλους, ενωμένους μεταξύ τους, που αποτελούν τον κόκκυγα.

ΔΥΟ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΙ ΣΠΟΝΔΥΛΟΙ (ΦΩΤΟ) ενώνονται μεταξύ τους με το μεσοσπονδύλιο δίσκο, τις αρθρώσεις και τους συνδέσμους :

1. Ο ΜΕΣΟΣΠΟΝΔΥΛΙΟΣ ΔΙΣΚΟΣ (intervertebral disc) είναι ένα ελαστικό «μαξιλαράκι» που ενώνει τα σώματα των σπονδύλων και απορροφά τους κραδασμούς. Η φθορά του δίσκου, είτε απότομα, είτε συνηθέστερα σε χρόνια βάση, προκαλεί πίεση στα νεύρα και το νωτιαίο μυελό (βλ. αυχενική δισκοκήλη, οσφυϊκή δισκοκήλη). Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος αποτελείται από ένα περίβλημα (ινώδης δακτύλιος) και το εσωτερικό του (πηκτοειδής πυρήνας). Ο πυρήνας είναι μαλακός σαν τσίχλα και έχει μεγάλη ποσότητα νερού.

2. Η ΑΡΘΡΩΣΗ (facet joint) σχηματίζεται από ένα τμήμα του πάνω σπονδύλου και άλλο ένα του κάτω σπονδύλου. Για κάθε ζεύγος σπονδύλων, υπάρχουν δύο αρθρώσεις, μια δεξιά και μια αριστερά

3. ΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ (ligaments) είναι «λαστιχάκια» που συνδέουν τα πέταλα δύο γειτονικών σπονδύλων.

πηγη http://www.neurocenter.gr/